Żywot najstarszej łódzkiej elektrowni dobiegł końca u progu XXI wieku. Zaspokajająca 107 lat energetyczne potrzeby miasta, budzi się znów do życia. I tym razem będzie pełnić ważną funkcję – stanie się Nowym Centrum Łodzi. Wielkie plany modernizacji i stworzenia wyjątkowej przestrzeni, w której połączą się sztuka i nauka wzbudzają zachwyt. Gdy pomysł zostanie zrealizowany, a ma to nastąpić w 2014 r., na mapie Łodzi pojawi się obowiązkowe miejsce do odwiedzania przez każdego artystę, mieszkańca i turystę.
Tam, gdzie spotyka się nauka, sztuka...
Inspiracją do stworzenia projektu Nowego Centrum Łodzi stały się chylące się ku ruinie, opuszczone w 2001 r., budynki elektrowni stojącej w centrum miasta. Powstającą właśnie instytucję podzielić można na dwie części: naukową i artystyczną. Interaktywne Centrum Nauki i Techniki stworzone zostanie w budynku EC1-Zachód. Składać się będzie z trzech ścieżek edukacyjnych, stałych elementów wystawy: energetycznej, historii cywilizacji i nauki oraz mikro- i makroświata. Przemierzając taką ścieżkę, zwiedzający będą korzystać z interaktywnych urządzeń, które umożliwią m.in. samodzielne przeprowadzenie działań i doświadczeń, obserwowanie i badanie zjawisk fizycznych. W muzeum znajdzie się miejsce nie tylko dla nauk ścisłych, obecne będą też dziedziny humanistyczne takie jak paleontologia czy archeologia. EC1-Wschód zostało natomiast zaprojektowane z myślą o artystach i wielbicielach wszelkich form sztuki. Będą tam zlokalizowane m.in. jezioro pamięci (projekt multimedialny, który zakłada stworzenie swego rodzaju kapsuły czasu zapisującej wspomnienia mieszkańców Łodzi), biblioteka, planetarium, studia i warsztaty, galeria oraz teatr dźwięku – studio nagrań umożliwiające tworzenie filmów fabularnych, animacji czy reklam.
…i historia
Jak w centrum miasta, przy ul. Targowej, w pobliżu dworca Łódź Fabryczna, powstał ogromny secesyjny kompleks? Pierwsza jego część, a więc EC1-Wschód, zbudowana została przez petersburskie „Towarzystwo Elektryczne Oświetlenia 1886 r.” i była odpowiedzią na potrzeby miasta przemysłowego. O jej znaczeniu świadczy fakt, że była drugim co do wielkości w Królestwie Polskim obiektem tego typu. Później zdecydowano o rozbudowie elektrowni i tak w 1930 r. przy ulicach Kilińskiego i Przejazd powstało EC1-Zachód. W następnych latach nieustannie przebudowywano kompleks i przekształcono w elektrociepłownię, która od początku XXI w., a więc od czasu jej zamknięcia, niszczeje. I tutaj zatacza się czas, który daje szansę na odrodzenie miejsca.
Ze względu na architektoniczne i historyczne walory elektrowni działającej od 1907 r., w projekcie zachowano jej postindustrialny charakter. Uratowane będą budynki EC1-Wschód z rozdzielnią, maszynownią i biurem oraz EC1-Zachód z rozdzielnią, maszynowniami, kotłowniami, a także zmiękczalniami wody. Poprzez wykorzystanie przestrzeni otwartych, odkrytych basenów nieistniejących już chłodni oraz częściowe zachowanie słupów trakcji elektrycznych i ciągów rur technologicznych utrzymany zostanie charakterystyczny klimat kompleksu. Wzdłuż osi podłużnej odtworzone zostaną także wnętrza i wyposażenie najważniejszych budynków (np. rozdzielni i chłodni kominowej). Poza tym, podziwiać będzie można, zrekonstruowany na podstawie fotografii, ogród, który kiedyś zlokalizowany był przed budynkiem Zarządu Elektrowni. Dzięki tym zabiegom ścierać się będą dwie przestrzenie czasowe – ta XX-wieczna i obecna łączące niszczejącą architekturę z pozostałą miejską przestrzenią. Zwiedzający poznają je obie.
W skład obiektu wchodzi również EC1 Południowy-Wschód, w którym niegdyś zlokalizowane były warsztaty elektryczne. Nie został on jednak objęty planami projektowymi, ponieważ od 2008 r. działa w nim Studio Filmowe „SE-MA-FOR”. Instytucja wpisuje się więc w założenie o kulturalnym programie rewitalizowanego kompleksu.
wszystkie artykuły
