Szukasz mieszkania? Uważaj na oszustwa – jak bezpiecznie poruszać się po rynku nieruchomości

Zainteresowanie zakupem mieszkań i domów w Polsce nie maleje. To jednak nie tylko pozytywny sygnał dla rynku, ale także okazja dla oszustów. Coraz częściej słyszymy o próbach wyłudzeń, fałszywych ogłoszeniach i nieruchomościach, które nigdy nie powinny trafić do sprzedaży. W efekcie kupujący są narażeni na poważne ryzyko finansowe i prawne.

Jak nie dać się oszukać szukając wymarzonego „M”? Oto praktyczny przewodnik po najczęstszych zagrożeniach i skutecznych metodach ochrony.

Fałszywe ogłoszenia są pułapką dla nieuważnych

Publikowanie fałszywych ogłoszeń to jedna z najczęstszych i najbardziej podstępnych metod oszustwa na rynku nieruchomości. Oszuści publikują fikcyjne ogłoszenia na popularnych portalach, kopiując zdjęcia z prawdziwych ofert dostępnych w sieci.

Takie ogłoszenia kuszą wyjątkowo atrakcyjną ceną. Mieszkania mają dogodną lokalizację, a ogłoszenie jest pisane w klimacie „pilności”, naciskając na szybką decyzję i rychły termin podpisania umowy.

Czasami pod właścicieli mieszkań podszywają się osoby rzekomo przebywające za granicą, które tłumaczą brak możliwości osobistego spotkania i żądając wpłaty zaliczki jeszcze przed obejrzeniem mieszkania.

Jak się chronić przed fałszywymi ogłoszeniami?

Przede wszystkim nigdy nie wpłacaj pieniędzy przed obejrzeniem nieruchomości i notarialnym podpisaniem umowy. Dodatkowo weryfikuj ogłoszenia w różnych źródłach – jeśli ta sama oferta pojawia się w kilku miejscach z różnymi danymi kontaktowymi, powinien być to sygnał ostrzegawczy. Na koniec – zachowuj ostrożność wobec ofert, które wydają się „zbyt dobre, by były prawdziwe”, ponieważ niska cena nie zawsze oznacza dobrą okazję.

Sprzedaż nieruchomości przez osoby nieuprawnione

Może się zdarzyć, że nieruchomość oferowana do sprzedaży nie należy do osoby podającej się za właściciela. Czasami chodzi o próbę sprzedaży lokalu przez osobę bez odpowiedniego pełnomocnictwa, czasami o typowe oszustwo z zamiarem wyłudzenia pieniędzy.

W innych przypadkach osoba podająca się za właściciela zataja, że mieszkanie jest zadłużone, zajęte przez komornika lub objęte współwłasnością, co może utrudnić lub nawet uniemożliwić finalizację transakcji. Konsekwencje takich sytuacji są niezwykle problematyczne: długotrwałe i kosztowne spory sądowe lub utrata zainwestowanych środków.

Jak uchronić się przed zakupem nieruchomości od osoby nieuprawnionej?

Zawsze sprawdzaj księgę wieczystą nieruchomości na stronie ekw.ms.gov.pl. Ta strona to podstawowe źródło informacji o stanie prawnym lokalu. Następnie porównaj dane w umowie z dowodem osobistym sprzedającego i zapytaj o pełnomocnictwo, jeśli działa w imieniu innej osoby. Pełnomocnictwo powinno być notarialne i aktualne. Konsultuj wszystkie umowy z prawnikiem lub notariuszem, szczególnie jeśli pojawiają się niestandardowe zapisy lub formy rozliczeń.

Wybór nieruchomości „z problemami”

Na rynku nieruchomości nie brakuje mieszkań z niejasną lub skomplikowaną sytuacją prawną.

Często są to lokale obciążone długami, z wpisami hipotecznymi lub zajęte przez lokatorów, których, zgodnie z obowiązującym prawem, nie można łatwo eksmitować. Zdarzają się również przypadki, gdy sprzedawane mieszkanie należy do majątku spadkowego, który nie został jeszcze prawnie podzielony. To z kolei może skutkować późniejszymi roszczeniami ze strony spadkobierców. Nieruchomość może być też objęta umową najmu lub dzierżawy, o której kupujący nie zostaje poinformowany i nie będzie mógł od razu korzystać z lokalu.

Jak zadbać o bezpieczeństwo podczas zakupu nieruchomości?

• Poproś o aktualny wypis z księgi wieczystej z ostatnich miesięcy, aby upewnić się, że nie pojawiły się nowe wpisy ograniczające prawo do rozporządzania nieruchomością.

• Sprawdź, czy nie ma wzmianek o egzekucjach komorniczych, hipotekach, służebnościach lub innych ograniczeniach w korzystaniu z lokalu.

• Jeśli lokal był lub nadal jest wynajmowany – zażądaj przedstawienia dokumentu potwierdzającego rozwiązanie umowy najmu i opuszczenie mieszkania przez najemców.

• W przypadku nieruchomości pochodzących ze spadku, poproś o dokumenty potwierdzające zakończenie postępowania spadkowego i zgodny podział majątku między spadkobierców.

Ochrona danych podczas wyszukiwania mieszkań online

Poszukiwanie nowej nieruchomości najczęściej zaczyna się w internecie. Podczas przeglądania różnych ogłoszeń często wysyłane są zapytania, w których podawane są dane osobowe. Czasami jest to numer telefonu, czasami adres e-mail, rzadziej numer PESEL lub skan dowodu osobistego.

Wiele osób podaje takie dane automatycznie, nie zastanawiając się nad konsekwencjami przejęcia takich informacji przez osoby nieuprawnione. Niestety, właśnie na tym etapie cyberprzestępcy najczęściej próbują przechwycić dane osobowe, zainfekować urządzenia złośliwym oprogramowaniem lub podszyć się pod agentów nieruchomości. Niektóre fałszywe strony przypominają popularne portale ogłoszeniowe, a nieostrożnie otwarty link może prowadzić do kradzieży danych lub pieniędzy.

Przed rozpoczęciem poszukiwań nowego mieszkania warto odpowiednio się przygotować i korzystać z podstawowych narzędzi ochrony prywatności i bezpieczeństwa w sieci. Przykładowo, najlepszy VPN na okres próbny, który pozwala bezpiecznie przeglądać internet, ukrywając adres IP użytkownika i szyfrując przesyłane dane.

Wysokiej klasy VPN chroni także przed atakami typu phishing i może skutecznie blokować dostęp do niebezpiecznych stron. W połączeniu z aktualnym oprogramowaniem antywirusowym i zdrowym rozsądkiem znacznie zmniejsza ryzyko stania się ofiarą cyberprzestępstwa.

4 zasady bezpiecznego kupna nieruchomości

Podsumowując – aby zminimalizować ryzyko i czuć się pewnie podczas zakupu mieszkania, warto zastosować poniższe zasady:

1. Sprawdź księgę wieczystą. Dowiesz się z niej, kto jest właścicielem mieszkania, czy nieruchomość jest zadłużona i czy nie ma współwłaścicieli.

2. Nigdy nie płać „na słowo”. Zaliczki, rezerwacje czy zadatki powinny być wpłacane dopiero po weryfikacji dokumentów i podpisaniu odpowiednich umów.

3. Korzystaj z pomocy profesjonalistów. Licencjonowani pośrednicy i notariusze mają obowiązek działać zgodnie z prawem i są objęci ubezpieczeniem OC.

4. Zachowaj ostrożność w internecie. Uważaj na fałszywe strony ogłoszeniowe, klikaj tylko sprawdzone linki i nie przesyłaj danych osobowych, jeśli nie masz pewności, z kim rozmawiasz.

Wnioski

Zakup nieruchomości to bez wątpienia jedna z najważniejszych decyzji finansowych w życiu o zdecydowanie największej wartości. Z tego powodu nie warto działać pochopnie. Im więcej czasu poświęcisz na weryfikację informacji i ochronę swoich danych, tym mniejsze ryzyko, że padniesz ofiarą oszustwa. Pamiętaj, że bezpieczne zakupy nieruchomości są możliwe – wystarczy działać rozsądnie i z rozwagą oraz stosować zasadę ograniczonego zaufania dla „zbyt dobrych” ofert.