„Rodzina na swoim”- komentarz BGK

Pierwszym beneficjentom programu „Rodzina na swoim” upłynie w tym roku 8-letni okres, w którym spłacali mniejsze raty kredytu hipotecznego. Czy sytuacja kredytobiorców gwałtownie się pogorszy? Z analiz Banku Gospodarstwa Krajowego wynika, że niekoniecznie musi tak być.

Osoby, które kupiły mieszkanie lub dom na kredyt w programie „Rodzina na swoim”, skorzystały z dofinansowania o łącznej wartości nawet 40 tys. zł, płacąc niższe raty przez 8 lat. Teraz, gdy dopłaty się skończą, ich rata może wzrosnąć o ok. 200 zł. Pamiętajmy jednak, że po ośmiu latach kredyt „uwolniony” od dopłaty może być renegocjowany, tak jak każdy inny kredyt mieszkaniowy. Warto więc już dziś poprosić swój bank o harmonogram spłat, aby zorientować się, o ile może wzrosnąć rata i ocenić, czy budżet domowy ten wzrost udźwignie.

W okresie stosowania dopłat, kredyt udzielony w ramach programu „Rodzina na swoim” podlegał ograniczeniom, które uniemożliwiały zmianę warunków umowy z bankiem (np. niemożliwe było przeniesienie kredytu do innego banku czy skorzystanie z tzw. „wakacji” kredytowych). Po zakończeniu tego okresu, kredytobiorca będzie mógł negocjować lepsze warunki spłaty, a nawet podjąć decyzję o przeniesieniu kredytu do innego banku, który zaproponuje mu korzystniejsze warunki spłaty.

Wyliczenia pokazują, że przy przeciętnym kredycie w wysokości 174 tys. zł, zaciągniętym na 26 lat na zakup mieszkania o powierzchni 53,22 mkw., rata wzrośnie o 215–230 zł (należy pamiętać, że dopłatą było objęte maksymalnie 50 mkw. powierzchni użytkowej). Różnica między wysokością rat, to równowartość średniego rachunku za prąd dla 4-osobowej rodziny.

Z kolei osobom, które spłacają kredyt za dom (jedna piąta wszystkich udzielonych w programie kredytów), rata wzrośnie o 174–190 zł, przy parametrach przeciętnego kredytu 204 tys. zł, okresie kredytowania 26 lat, powierzchni użytkowej 108 mkw. W przypadku domu dopłata obowiązywała maksymalnie dla 70 mkw. powierzchni użytkowej.

Duży wpływ na wysokość raty mają stopy procentowe, które od 17 miesięcy sukcesywnie spadają. Spadki te przekładają się na zmniejszenie wysokości dopłaty, ale także na zmniejszenie samej raty. Co więcej, w bieżącym roku przewidywane są kolejne obniżki stóp procentowych.

W ośmioletniej historii obsługi kredytów występowały już wahania wysokości rat, związane ze zmianami stóp procentowych. Wzrosty stóp w latach 2007–2009 spowodowały, że rata, jaką zapłacił klient w marcu 2009 r., była wyższa o 120–200 zł w stosunku do raty, którą zapłacił 2 lata wcześniej. Nie wpłynęło to na negatywną obsługę tych kredytów, przede wszystkim dlatego, że wzrost raty był stopniowy.

W tym roku 8-letni okres dopłat upłynie ok. 4 tysiącom kredytobiorców, którzy w 2007 r. zaciągnęli kredyt o średniej wartości 109 tys. zł. W 2016 r. również będzie ich niewielu – nieco ponad 6 tys. osób. Boom w programie „Rodzina na swoim” zaczął się 2009 r., a rekordowy wynik odnotowano w 2011 r. (przeszło 51 tys. udzielonych kredytów). Fali „uwolnionych” kredytów można się więc spodziewać dopiero w latach 2017–2019 r.