Modernizacja godna prestiżowej nagrody

Już pod koniec XIX w. Dworzec Główny zdominował pozostałe wrocławskie obiekty tego typu. Jego twórca nie mógł jednak przypuszczać, że stanie się on prawdziwą perełką europejskiej architektury dworcowej, a 155 lat po wybudowaniu otrzyma jedną z najbardziej prestiżowych nagród w branży nieruchomości komercyjnych – Eurobuild Awards.

 Garstka historii

Budynek dworca został wybudowany w 1857 r. według projektu Wilhelma Grapowa, architekta królewskiego Kolei Górnośląskich. Obiekt zastąpił wówczas zbyt mały Dworzec Górnośląski (znajdujący się przy ul. Małachowskiego 13, dziś nieczynny). Jego budowa kosztowała 475 400 ówczesnych talarów. Hall dworcowy, nakryty dachem z częściowo przeszklonymi powierzchniami wraz z symetrycznym, neogotyckim budynkiem naśladującym styl epoki Tudorów, stanowił w tamtych latach największą budowlę tego rodzaju w Europie. Pierwotnie posiadał on tylko jeden peron, który współcześnie przekształcono na wewnętrzny taras głównego hallu.

W latach 1899–1904 dworzec rozbudowano według łączącego elementy historyzmu i secesji projektu autorstwa Bernarda Klüsche. Powstało pięć nowych peronów (usytuowano je wraz z torowiskami wyżej, dopasowując je do podniesionej na nasyp i wiadukt kolei łączącej), a pierwotna hala peronowa została przebudowana. Usunięto z niej tory i obniżono posadzkę oraz przekształcono ją w hall rozrządowy. Pod torami dworca przeprowadzono natomiast pięć równoległych tuneli. Po rozbudowie zaczął on spełniać rolę głównego dworca w mieście.

Z kolei w czasie II wojny światowej na szeroką skalę rozbudowano podziemia obiektu, wybudowano betonowe składy i schrony, które po 1945 r. obrosły w liczne legendy. Mówiło się o tym, że pod dworcem – w czasie oblężenia Wrocławia podczas II wojny światowej – wybudowano trzypiętrowy szpital, a nawet całe podziemne miasto czy tunele metra. Niestety, na przełomie lat 2008–2009 prace badawcze przeprowadzone w okolicach dworca i w jego podziemiach rozwiały wszelkie wątpliwości: śladów żadnego szpitala, metra czy podziemnego miasta nie znaleziono, a bunkier przeciwlotniczy okazał się standardową siecią pomieszczeń. Po wojnie przeprowadzono jeszcze kilka drobnych remontów, ale budynek – zwłaszcza po powodzi w 1997 r., kiedy to jego podziemia zostały zalane – wymagał generalnego remontu, który w końcu doszedł do skutku.

Fot.1. Gmach Dworca Głównego Wrocław po modernizacji

W latach 2010–2012 Dworzec Wrocław Główny gruntownie zmodernizowano, dzięki czemu odzyskał on swój blask z początku XX w., tak skutecznie gaszony latami przez „peerelowskie remonty”. Jedną z najważniejszych zmian była rewitalizacja placu dworcowego – z zaniedbanego, szarego parkingu zmienił się w prawdziwą oazę zieleni. Przywrócono mu dawny, zaciszny wygląd: wyznaczono trasy spacerowe między pasmami zieleni, postawiono ławki, restauracje zewnętrzne oraz fontannę. Zmieniono również kolor gmachu dworcowego, z biało-szarego na piaskowy – obecnie z zewnątrz obiekt przypomina nieco pałac maharadży. Ponadto skrupulatnie odnowiono hall główny do niedawna kojarzący się z noclegownią dla bezdomnych, teraz zachwycający wymienioną posadzką, wyremontowanymi ścianami, wyczyszczonymi i poddanymi renowacji zabytkowymi elementami (np. pomieszczeniem Sali Sesyjnej z unikatowym kasetonowym stropem czy polichromiami na stropie w Sali Cesarskiej) oraz historycznymi, pięknie rzeźbionymi, drewnianymi witrynami kasowymi. Nieużywane, wyższe piętra przebudowano pod przestrzeń gastronomiczną i handlową. Co najważniejsze, wybudowano dworzec nocny, dzięki któremu główny gmach dworca może być zamykany na noc, a to eliminuje m.in. problem jego notorycznych dewastacji. Pod placem dworcowym stworzono parking na 217 miejsc postojowych, a cały budynek dworca przystosowano do obsługi osób niepełnosprawnych. Gruntowanie przebudowano również same perony wraz z pokrywą dachową. Koszt całego remontu wyniósł 361,6 mln zł.

Doceniona renowacja

Modernizację tego unikatowego obiektu łączącego historię z nowoczesnością doceniło jury trzeciej edycji konkursu stanowiącego jedno z najważniejszych wydarzeń w branży nieruchomości. Organizowany jest on przez wydawcę dwujęzycznego miesięcznika „Eurobuild Central & Eastern Europe”. Polskie Koleje Państwowe, decyzją jury składającego się ze specjalistów branżowych, otrzymały prestiżową nagrodę Eurobuild Awards 2012 w kategorii „RICS Regeneration Award". To dla nas cenne wyróżnienie, bo modernizacja wrocławskiego dworca była jednym z najtrudniejszych i absolutnie wyjątkowych przedsięwzięć inwestycyjnych w ostatnim czasie. Dworzec stał się wizytówką miasta i miejscem, do którego mieszkańcy Dolnego Śląska i turyści przychodzą z przyjemnością. Pozytywne opinie pasażerów są dla nas źródłem satysfakcji. Obecnie intensywnie pracujemy nad komercjalizacją przestrzeni handlowych Dworca Wrocław Główny tak, żeby spełniał wszelkie oczekiwania naszych klientów – mówi Jarosław Bator, dyrektor zarządzający ds. nieruchomości PKP SA.

Fot. 2. Wnętrze Dworca Głównego Wrocław po modernizacji

Wrocławski dworzec nie był jednak jedynym zwycięzcą konkursu. Kategorii, w których jury przyznało nagrody, było bowiem kilka. I tak, według specjalistów z branży nieruchomości, Najlepszym Nowym Biurowcem okazał się warszawski Senator – najnowsza, oddana w 2012 r. do użytku, inwestycja Ghelamco Poland. Budynek posiada 25 000 m kw. powierzchni biurowej oraz zachwyca nowoczesnością i niezwykłą architekturą. Firma Ghelamco Poland została wyróżniona również w kategorii „Office Developer of the Year” za skalę, dynamikę i konsekwencję działań na polskim rynku biurowym. Nagrodę najemców z kolei otrzymało m.in., jako Najlepszy Biurowiec Roku, Forum 76 Business Centre należące do Virako Sp. z o.o. – siedmiokondygnacyjny, nowoczesny obiekt biurowy klasy A, usytuowany w Łodzi. Jest to dla nas olbrzymie wyróżnienie i nagroda za wysiłek, jaki na co dzień wkładamy, aby spełnić oczekiwania naszych kontrahentów i stworzyć najbardziej komfortowe warunki do pracy – tłumaczy Karolina Tobiańska z Virako, zarządzająca Forum 76 Business Centre oraz zdobywczyni nagrody dla Najlepszego Zarządcy Nieruchomości Biurowych w ramach Eurobuild Awards 2012. Ponadto w konkursie głos zabrali także goście zgromadzeni na gali, przyznając nagrodę publiczności dla m.in. wrocławskich Green Towers i Green Corner za „Wybitne Osiągnięcia Biznesowe Roku”. Jeszcze przed ukończeniem inwestycji w obu budynkach było wynajęte aż 95 proc. powierzchni biurowej. Laur za „Wyjątkowe Osiągnięcia Życiowe” otrzymał natomiast biznesmen, rajdowiec, twórca Echo Investment i jeden z największych inwestorów giełdowych w Polsce – Michał Sołowow.

Powyższe przykłady nagrodzonych budynków i ludzi świata nieruchomości udowadniają, że Dworzec Wrocław Główny znalazł się w szczególnie prestiżowym gronie i po 155 latach istnienia wciąż zasługuje na miano perełki europejskiej architektury dworcowej.