Program modernizacji wrocławskiego osiedla, rozpoczęty w 2009 r., w końcu został doceniony. Nadodrze - bo o nim mowa - znalazło się w zaszczytnym gronie 26 finalistów tegorocznej edycji prestiżowego konkursu City to City Barcelona FAD Award. Nadodrze już stanowi swoisty symbol rewitalizacji we Wrocławiu, jednak inicjatorzy zmian w obrębie osiedla nie spoczywają na laurach i zapowiadają kolejne działania w kierunku jego rozwoju.
O konkursie
City to City Barcelona FAD Award to nagroda stworzona z myślą o miastach przedsiębiorczych, korzystających z innowacyjnych rozwiązań, mających na celu poprawę jakości życia. Do nagrody nominowane mogą być działania zainicjowane zarówno przez osoby prywatne, jak i organizacje i instytucje publiczne. Zgłoszenia nadsyłane są przez ekspertów dysponujących wiedzą związaną z kształtowaniem miasta, np. w dziedzinach antropologii, architektury, wzornictwa, ekologii czy edukacji. Jury konkursowe, wyłaniając zwycięzcę, bierze pod uwagę sumę działań, które wpłynęły na przemianę urbanistyczną w danym mieście, m.in.: socjalnych, edukacyjnych, architektonicznych, dotyczących planowania zagospodarowania przestrzennego itp. Dodatkowo, aby móc adekwatnie ocenić proces przemian zachodzących w regionach zgłoszonych do konkursu, skład jury musi być interdyscyplinarny, dlatego też znaleźli się w nim: architekci, urbaniści, antropologowie, graficy, socjologowie, a nawet lekarze. Do tej pory przeprowadzono cztery edycje konkursu - w latach: 2008, 2011, 2012 i 2013.
Finaliści konkursu
Do tegorocznej edycji City to City Barcelona FAD Award zgłoszono aż 107 projektów z całego świata, ale tylko 26 dostało się do finału. Wśród finalistów znaleźli się m.in.: Achocalla - miasto w Boliwii - z socjalnym programem budowy edukacyjnych schronień dla młodzieży między 12 a 18 rokiem życia, zagrożonej wykluczeniem społecznym z powodu rodziców odsiadujących wyroki; Casablanca – największe miasto Maroka - z nową i jednocześnie jedyną linią tramwajową, która zapoczątkowała kolejny etap w rozwoju urbanistycznym i, co najważniejsze, poprawiła jakość życia mieszkańców, oraz duńska miejscowość Frederikshavn z programem Energy City - jego założeniem jest wizja miasta zasilanego w 100 proc. energią odnawialną.
W zaszczytnym gronie 26 finalistów znalazł się także polski przedstawiciel – wrocławskie osiedle Nadodrze, które doceniono za kompleksowe działania w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji Wrocławia na lata 2005 - 2013. Projekt ten został zgłoszony do konkursu przez Ewę P. Porębską, redaktor naczelną miesięcznika „Architektura-murator”. Wyróżnienie to stanowi niekwestionowaną zachętę i motywację do dalszych działań. W Nadodrzu drzemie ogromny potencjał, jury konkursowe właśnie ten potencjał dostrzegło i doceniło – mówi Grażyna Adamczyk-Arns, Prezes Zarządu Wrocławska Rewitalizacja.
Rewitalizacja jednej z najbiedniejszych, a do niedawna także jednej z najbardziej zaniedbanych i niebezpiecznych, dzielnic Wrocławia rozpoczęła się w 2009 r. i od tamtej pory jej wizerunek diametralnie się zmienił, nie tylko ten materialny, widoczny dla odwiedzających, ale też sam sposób, w jaki o Nadodrzu mówi się i myśli. Coraz częściej publikowane są artykuły dotyczące osiedla, a na forach internetowych toczą się ożywione dyskusje na jego temat. Co więcej, Nadodrze już od dłuższego czasu cieszy się zainteresowaniem również w środowiskach naukowych. W ostatnich latach powstało wiele prac poruszających wieloaspektowo problematykę rewitalizacji tej części Wrocławia – zarówno z ekonomicznego punktu widzenia, jak i przestrzennego czy architektonicznego. Dzięki szeroko zakrojonym działaniom ostatnich lat słowa „Nadodrze” i „rewitalizacja” stały się ściśle powiązane. Można nawet posunąć się do stwierdzenia, że Nadodrze zostało symbolem rewitalizacji we Wrocławiu - opowiada Grażyna Adamczyk-Arns.
Pojedyncze realizacje zaczynają składać się w logiczną całość i coraz wyraźniej są dostrzegane w przestrzeni miejskiej. Inicjatorzy przedsięwzięcia nie spoczęli na laurach, dlatego opracowują przekrojowy plan kolejnych zmian, zapowiadają pielęgnację już osiągniętych celów i dalszy rozwój w oparciu o zdobyte doświadczenia. Zrealizowane już projekty stają się impulsem do kolejnych działań, motywacją dla eksperymentów i innowacji, które właśnie na Nadodrzu zdają się mieć szanse na pomyślne przyjęcie – zdradza Grażyna Adamczyk-Arns.
O potencjalnych projektach i działaniach, związanych z kolejnym etapem rewitalizacji osiedla, można przeczytać w Masterplanie Nadodrza przygotowanym przez Wrocławską Rewitalizację. Lista inwestycji, które doczekają się realizacji, zależy od dalszych decyzji władz miasta, a także pozyskania środków finansowych i partnerów do wdrażania projektów.
Zwycięzca konkursu
Najlepszy wśród zgłoszonych projektów okazał się Stalled Spaces – program zainicjowany przez Radę Miejską Glasgow, największego miasta w Szkocji. Kryzys ekonomiczny i upadek przemysłu doprowadziły do opustoszenia wielu działek i budynków w tym rejonie. Tego rodzaju tereny władze postanowiły tymczasowo przeznaczyć na cele społeczne. Działania te doprowadziły do utworzenia, na 15 ha, 50 nowych przestrzeni publicznych, takich jak obszary sportowe, ogrody czy plenerowe kina.
Jury konkursowe szczególnie doceniło zaangażowanie lokalnych społeczności w realizację programu oraz stosunkowo niewielki budżet - na jedną koncepcję przypadło mniej niż 3 tys. euro miejskich dotacji, ponieważ władze miasta udzielały głównie pomocy technicznej, a nie finansowej.
Ponadto w konkursie przyznano także dwa wyróżnienia – dla Kapsztadu (drugiego pod względem liczby ludności miasta RPA) za edukacyjny projekt miejskich ogrodów warzywnych Abalimi Bezekhaya (program skierowany jest głównie do bezrobotnych mieszkańców miasta, uczy ich, jak wytwarzać i sprzedawać zdrową żywność) oraz dla szwedzkiego Malmö za projekt Zielone dachy i gospodarowanie wodami opadowymi (niegdyś dzielnica Malmö - Augustenborg walczyła z powodziami, dziś, dzięki programowi i roślinom sadzonym na dachach, jest jednym z najbardziej atrakcyjnych miejsc do życia).
wszystkie artykuły
